روش گفتگوی فلسفی برهانی است

دکتر سیده اکرم اصحابی در گفتگو با خبرنگار مهر درمورد شرایط و پیش فرضهای یک گفتگوی اصیل فلسفی گفت: گفتگوی فلسفی در صدد کشف حقیقت است که البته در همه علوم همین امر صادق است. منتها در گفتگوی فلسفی روشش عقلی و از نوع برهان است و مثل گفتگوهای علمی نیست. برای مثال در علم کلام مدعی حقیقت است نه اینکه هدف کشف حقیقت باشد یعنی شما ممکن است بر طرف مقابل بخواهی غلبه کنی یا او را وادار به سکوت کنی یعنی او را قانع کنی. نه اینکه حقیقت کشف شده باشد ولی فلسفه دغدغه‏اش کشف حقیقت است.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی بابل تفاوت یک گفتگوی فلسفی با گفتگوهایی را که در عرصه‏های دیگر رخ می‏دهد  چنین توصیف کرد: در گفتگوی فلسفی برای مثال محاوره‏ای یا دیالکتیک از جمله دیالکتیکهای سقراطی یکسری سؤالهای اساسی زندگی برای همگان مطرح هستند. منتها برای بعضیها کمرنگ است و برای برخیها خیلی پررنگ است. سقراط این سؤالها را از اطرافیانش می‎پرسید و پاسخهایی که دریافت می‎کرد مورد نقد و ارزیابی قرار می‏داد. درواقع گفتگوی فلسفی باید همینطور باشد. یعنی یکسری سؤالهایی باشد که برای همه انسانها مطرح است و برایشان خیلی مهم و اساسی است. مثل اینکه انسان چه زندگی‏ای دارد و مفاهیمی که اطرافش هستند چه باری یا چه معنایی دارند.

این محقق و پژوهشگر درادامه تصریح کرد: این سؤالها را فلسفه تحلیلشان می‎کند. در گفتگوی علمی که به دنبال کشف حقیقت هستند ابزار کارشان برهان نیست و به روش درست برهانی حقیقت را کشف نمی‏کنند. شما در این گفتگوها با یک روش تجربی مواجه هستید که نقایص مربوط به کار خود را دارند اما در روش فلسفی از روش برهان استفاده می‏کنیم و نتیجه‏ای که می‏گیریم نتیجه‏ای قطعی و یقینی است .

این استاد فلسفه خاطرنشان کرد: نکته دیگر اینکه فلسفه آزاد اندیش است یعنی خودش را مقید نمی‏سازد. درست است که یکسری تعهداتی دارد اما هیچ وقت آن تعهدات را در نقد و بررسهایش دخالت نمی‏دهد. یعنی به سؤالهایی که به زندگیش می‏دهد این تعهدات، پیش فرضها و باورها را دخالت نمی‏دهد. نکته دیگر این است که مبادی همه علوم در فلسفه است یعنی شما در هر علمی چیز خاصی را دنبال می‏کنید اما فلسفه سؤالهایی دارد که مربوط به همه افراد و همه علوم است یعنی کلی‌اندیش است.